Groenlandse Walvissen komen alleen voor in de koude wateren van het noordelijk halfrond rond de Noordpool. Het zijn grote walvissoorten die tot bijna 20 meter lang kunnen worden met enorme koppen die ongeveer een derde van de totale lichaamslengte van volwassen walvissen uitmaken. De soort kan wel 75 tot 100 ton wegen.
Groenlandse Walvissen staan echter ook bekend als Groenlandse walvissen, omdat ze hun tijd doorbrengen in de koude, ijskoude wateren van het Noordpoolgebied en veel tijd onder het ijs en in het water doorbrengen - in tegenstelling tot andere walvissen die graag naar wateren op lage breedtegraden migreren om zich te voeden of voort te planten. Daarom zijn ze voor wetenschappers moeilijk te bestuderen.
Er wordt aangenomen dat ze een uitstekend gehoor hebben, een goede eigenschap wanneer ze veel tijd doorbrengen in donkere oceaanomgevingen waar zicht minder nuttig is. Het is een zeer vocale soort met een groot repertoire aan oproepen en zang, waarvan de echo's kunnen worden gebruikt om ze te helpen navigeren door het ijs als ze seizoensgebonden migreren tussen zomer- en overwinteringsgebieden.
Groenlandse walvissen grazen over de oceaan
De Groenlandse Walvis verblijft over het algemeen in de buurt van pakijs, vaak in ondiepe wateren. Boeghaaien komen vaak voor ten noorden van Europa, tussen Canada en Groenland, in het Hudson Bay-gebied, de Okhotsk Zee en de Bering-, Tsjoektsjen- en Beaufortzeeën. In deze wateren filteren ze voedsel door hun grote baleinplaten. Het is zelfs bekend dat de walvissen hun grote bek openen en langs het oppervlak, in de waterkolom of op de zeebodem grazen.
Groenlandse walvissen eten meestal zoöplankton, waaronder roeipootkreeftjes en kleine garnaalachtige soorten euphausiiden: piepkleine diertjes die slechts 1-3 mm lang zijn. Het graasvermogen van de Groenlandse Walvis is verbluffend: de typische walvis eet ongeveer 100 ton schaaldieren per jaar.
Superlange walvissen
De Groenlandse Walvis wordt verondersteld zeer lang te leven. De schatting is 200 jaar, waardoor het een van de langst levende zoogdieren op aarde is. Medisch gezien is het interessant dat Groenlandse walvissen over het algemeen heel gezond en ziektevrij blijven tot ze veel ouder zijn dan mensen. Hoewel de geheimen van hun lange levensduur en weerstand tegen ouderdomsziekten onbekend zijn, geloven wetenschappers wel dat ze over verouderingspreventiemechanismen beschikken.
Om meer te weten te komen, analyseren wetenschappers van de Integrative Genomics of Ageing Group van de Universiteit van Liverpool het genoom van Groenlandse Walvissen om veelbelovende kandidaatgenen en -mechanismen te identificeren die licht kunnen werpen op hoe deze walvissen zo lang leven en altijd gezond blijven. Door nieuwe onderhouds- en reparatiemechanismen te identificeren, kunnen onderzoekers deze kennis vervolgens toepassen om de menselijke gezondheid te verbeteren en zelfs mensenlevens te behouden.
Aantal Groenlandse Walvissen gezond
Hoewel het aantal Groenlandse Walvissen niet zo hoog is als we zouden willen, is hun aantal aanzienlijk toegenomen, vooral in Alaska, waar 90 procent van de hele populatie Groenlandse Walvissen ter wereld voorkomt. Er wordt nu geschat dat er in de wateren van Alaska ongeveer 10.000 dieren zijn en het aantal groeit nog steeds.
De populatie in deze wateren groeit zelfs met een gezonde 3,5 procent per jaar, een statistiek die afkomstig is van zeezoogdierenbiologen die samenwerken met inheemse bewoners van Alaska in het noordpoolgebied bij het uitvoeren van een jaarlijkse telling van de walvissen tijdens hun voorjaarstrek langs Point Barrow. Om deze gegevens vast te leggen, gebruiken de wetenschappers een reeks hydrofoons om de walvissen onder water te volgen.
Uit deze akoestische gegevens, gecombineerd met waarnemingen vanuit de lucht en vanaf de wal, blijkt dat het aantal Groenlandse Walvissen in de wateren van Alaska de afgelopen 30 jaar verdrievoudigd is. Dit is van cultureel belang voor de inheemse bevolking van Alaska, die voor eigen gebruik op de Groenlandse walvissen jaagt. Om ervoor te zorgen dat dit duurzaam is, wijzen biologen een vangstquotum toe dat bedoeld is om de populatiegroei in stand te houden en tegelijkertijd elk jaar enige walvisvangst voor eigen gebruik toe te staan.
Boomkoppen observeren vanuit de lucht
In Alaska zijn overeenkomsten gesloten tussen het Bureau of Ocean Energy Management (BOEM), het Ministerie van Binnenlandse Zaken en vele andere agentschappen om de Groenlandse Walvissen vanuit de lucht te onderzoeken, wat officieel bekend staat als het Groenlandse Walvis Aerial Survey Project. Het doel is om de verspreiding en relatieve overvloed van Groenlandse Walvissen en andere walvissen te documenteren.
Het programma verzamelt met name gegevens over: de jaarlijkse migratie van Groenlandse Walvissen door het noordpoolgebied van Alaska - significante verschillen tussen de jaren en langetermijntrends in het begin en de duur van de migratie; relatieve overvloed, ruimtelijke en temporele verspreiding en gedrag van de walvissen en andere soorten; het maken van real-time kaarten van zeezoogdieren in het noordpoolgebied van Alaska.
In een recent rapport van het BOEM over de aantallen Groenlandse Walvissen, dat werd opgesteld tijdens een zomer- en herfstonderzoek in 2014 - een jaar waarin de ijsbedekking over het algemeen licht was vergeleken met de historische ijsbedekking - registreerden de wetenschappers bijna 600 waarnemingen van 1200 Groenlandse Walvissen. Tijdens het onderzoek, dat 440 uur duurde en meer dan 110.000 km bestreek, werden ook meer dan 500 grijze walvissen en bultruggen gezien.
Groenlandse walvissen observeren vanuit de ruimte
In het kader van het monitoren van Groenlandse walvissen heeft het Groenlandse Walvis Research project in Alaska de afgelopen jaren per satelliet Groenlandse Walvissen in het westelijk deel van het Noordpoolgebied gevolgd. In samenwerking met walvisjagers die voor eigen gebruik vissen, worden in het kader van dit project satellietzenders aan de Groenlandse Groenlandse walvissen bevestigd om hun bewegingen, habitatgebruik en gedrag in hun hele verspreidingsgebied te bestuderen, inclusief migratieroutes en -tijden, foerageergebieden, duikgedrag en de tijd die ze doorbrengen in het zomer- en voorjaarsgebied.
De studie onderzoekt ook het gebruik van tags die oceanografische informatie registreren om oceaankenmerken te identificeren, zoals fronten waar walvissen zich bij voorkeur voeden. Het project ontwikkelt bovendien een akoestische tag die omgevingsgeluid en het stemgedrag van de walvissen registreert om de effecten van mensgerelateerde activiteiten beter te begrijpen.
Drones zweven boven Groenlandse Walvissen
© LGL Limited, de Universiteit van British Columbia, VDOS Global, Fisheries and Oceans Canada en WWF-Canada
Ondertussen haalden dronebeelden van Groenlandse Walvissen dit jaar het internationale nieuws als onderdeel van een intensief onderzoek uitgevoerd door de Universiteit van British Columbia. Met behulp van dronetechnologie legde het team zeldzame beelden en video's van hoge kwaliteit vast van Groenlandse Walvissen uit Oost-Canada-West-Groenland tijdens hun zomervoedingsperiode in Cumberland Sound, Nunavut, vlak bij de poolcirkel.
Volgens promovenda Sarah Fortune is wat we vandaag de dag weten over Groenlandse Walvissen afkomstig van waarnemingen per boot of vanuit de lucht met kleine vliegtuigjes. Maar met de drone-technologie en het heldere water in Cumberland Sound kunnen de wetenschappers hun gedrag onder water observeren. Dit zal belangrijke inzichten geven in de voedings- en sociale activiteiten van de Groenlandse walvis.
Omdat de drones een veilige en betaalbare methode zijn om beelden en video's vanuit de lucht te maken zonder ze in hun natuurlijke habitat te storen, konden het onderzoeksteam en leden van de lokale gemeenschap hun gedrag in realtime observeren: iets wat niet mogelijk was met conventionele merkmethoden en observaties per boot.
Nieuw gedrag ontdekken
Wetenschappers wisten al dat deze walvissen in kleine groepen reisden, maar ze wisten niet dat ze vaak in gecoördineerde patronen zwommen, waarbij ze elkaar voortdurend aanraakten of wreven. Een van de interessante observaties was dat ze ontdekten dat de walvissen 's ochtends vroeg in diep water foerageerden voordat ze 's middags, vaak in grote groepen, gingen rusten in ondiep kustwater.
Verder nam het onderzoek duizenden beelden op die gebruikt zullen worden om de populatiegrootte (aan de hand van individuele markeringen), leeftijdsstructuur en lichaamsconditie te bepalen. Dit zal wetenschappers essentiële informatie geven over de status en gezondheid van de populatie in de loop van de tijd.