Als je aan Antarctica denkt, wat schiet je dan te binnen? Ongetwijfeld ijsbergen, walvissen, gletsjers, zeehonden en pinguïns. Pinguïns zijn een icoon van Antarctica geworden en behoren tot de meest merkwaardige en visueel opvallende dieren in de zuidelijke uithoeken van onze planeet.
Pinguïns zijn geoptimaliseerd voor het leven in het water. Hun vleugels zijn geëvolueerd tot sterke flippers, ideaal om hun gestroomlijnde lichamen met verrassende snelheden door het water te bewegen. Ezelspinguïns zijn zelfs de snelste onderwatervogels ter wereld, met snelheden tot 36 km per uur. Op het land zijn pinguïns echter veel minder goed aangepast. Om over het ijs van Antarctica te navigeren, hebben pinguïns ingenieuze transportmethodes bedacht - paden die de reis zo snel en veilig mogelijk maken - de pinguïnsnelweg.
Tijdens een reis naar Antarctica zie je enorme pinguïnkolonies en groepen pinguïns in het water of klauterend op het land.
Foto door Marie Ann Daloia
Snelheid geboden op de pinguïnsnelweg
Het is een verhaal van twee werelden voor pinguïns. Ze brengen ongeveer de helft van hun leven door in het water, behendig en snel, waar ze hun krachtige 'flippers' gebruiken om te jagen op diepe vissen, inktvissen en andere kleine prooien in het koude water. Maar als ze weer aan land komen, veranderen ze in een waggelende, onhandige pinguïn die zo uit een tekenfilm of film komt.
Alle pinguïnsoorten zijn beperkt tot langzaam waggelen en korte snelheidsuitbarstingen op hun pinguïnsnelwegen, en hebben vaak moeite om over voorwerpen heen te klauteren en zich op hellingen voort te bewegen. Je ziet vaak groepen pinguïns die zich uit het water lanceren op kusten, ijsbergen en ijsschotsen - anders zijn ze soms niet in staat om zich op het droge te hijsen.
Meestal blijven pinguïnkolonies en groepen relatief dicht bij het water. Maar tijdens het broedseizoen en afhankelijk van het ijs en de kustlijn, kunnen ze hun kolonies of rokerijen op een behoorlijke afstand van de waterkant vestigen. Bij een pinguïnwaddle kan het lang duren om van het water naar de veiligheid van de kolonie te komen, dus optimaliseren ze hun reis door zich te houden aan gevestigde, platgetreden (of buikschuivende) pinguïnsnelwegen.
Foto door Esther Kokmeijer
De pinguïn-snelwegcode begrijpen
Bij een bezoek aan veel pinguïnkolonies op Antarctica en de Sub-Antarctica kun je vaak deze kriskras door elkaar lopende paden zien, die de routes aangeven die pinguïns nemen als ze zich al waggelend en glijdend een weg banen tussen de oceaan en hun kolonie. Er is geen bepaalde etiquette voor pinguïns die gebruik maken van de pinguïnsnelweg - ze waggelen, waggelen, glijden en waggelen in de richting die ze op moeten, stoppen alleen als ze een pinguïn tegenkomen die de andere kant op komt of stormen voorbij als ze echt haast hebben.
Het is belangrijk dat we uit de buurt blijven van de pinguïnsnelwegen en de pinguïns niet tegenhouden door ze te blokkeren - ze verbruiken veel vitale energie bij het oversteken van ruw terrein als we dit doen.
Kolonies op eilanden en rotsen met weinig of geen sneeuw- of ijsbedekking zullen deze herkenbare sporen, vaak verkleurd door het schrapen van vele poten en pinguïnuitwerpselen, niet hebben. Soorten zoals Ezelspinguïns leven in grote kolonies en behoren tot de beste pinguïn-snelwegbouwers. Ze zijn kieskeurig wat betreft hun broedgebieden en verplaatsen vaak kolonies om vuile, overbezette gebieden te vermijden. Vaak zie je ze zich (zo snel als ze kunnen) achter, langs en over elkaar een weg banen naar de oceaan, voordat ze in torpedo's veranderen zodra ze het water raken.
Tijdens onze expeditiecruises naar Antarctica bezoek je talloze pinguïnkolonies en zie je verschillende soorten op locaties als South Georgia, de South Orkney Islands, het Antarctisch Schiereiland en het vasteland. Of je nu zoeft over hun pinguïnsnelwegen, over rotsen over stranden klautert of door het ijskoude water raast, een pinguïnontmoeting op Antarctica is allesbehalve gewoon.
Foto door Stephanie Lim
De royale pinguïnsnelweg
De migratieroutes die keizerspinguïns gebruiken als ze landinwaarts trekken om te broeden, zijn minder zichtbaar en getuige. Hun snelwegen zijn vaak minder goed te onderscheiden omdat ze zo ver zuidwaarts broeden op het Antarctische vasteland en tijdens de Antarctische winter. Je zou de Keizerspinguïnsnelweg ook beter kunnen beschrijven als een rodelbaan. Vaak bewegen ze zich voort op hun buik, glijdend over het ijs en de sneeuw van en naar hun broedkolonie.
Je zult ook andere soorten dit zien doen, waaronder de nieuwsgierige Adéliepinguïns, de snelle Ezelspinguïns en de schitterende Koningspinguïns, maar de keizerspinguïn maakt, door zijn grotere omvang en gewicht, het meeste gebruik van deze snellere manier om zich over het ijs voort te bewegen.
Je kunt de keizerspinguïnkolonie op Snow Hill Island zien tijdens een van onze expeditiecruises met helikoptermogelijkheden. Als je geluk hebt, zie je kuikens en volwassenen het leven onder de knie krijgen op de open weg van de pinguïnsnelweg terug naar de oceaan.
Hoofdafbeelding door Lorenz Dolezalek