Onze zeven favoriete Spitsbergen
Spitsbergen is een Arctische archipel tussen de Noordpool en het Noorse vasteland en de eilanden bieden bezoekers een aantal van de mooiste wilde dieren en landschappen ter wereld. Hier bespreken we zeven van de zeven Spitsbergen-eilanden die we het vaakst bezoeken en benadrukken we de vele wonderen die ervoor zorgen dat mensen jaar na jaar terugkomen.
Spitsbergen
Spitsbergen, het grootste eiland van Spitsbergen, is 39.044 km2 groot en het enige eiland met een permanente menselijke bevolking. Dit eiland is zelfs zo belangrijk dat de archipel zelf ooit Spitsbergen werd genoemd, terwijl het eiland Spitsbergen West-Spitsbergen werd genoemd. Voor sommige mensen, vooral Nederlanders, is er nog steeds discussie over de vraag of de eilandengroep Spitsbergen of Spitsbard moet heten. Maar voor het grootste deel van de wereld staan deze eilanden bekend als Spitsbergen.
Spitsbergen wordt gekenmerkt door diepe fjorden en steile bergen, wat verklaart waarom het zijn naam kreeg: Spitsbergen betekent "puntige bergen" in het Nederlands. Op het westelijke deel van het eiland wordt het landschap beschouwd als wild alpien, met gletsjers die in zee vallen en hoge toppen die meer dan 1000 meter hoog zijn. In een groot deel van het oostelijke deel van het eiland zijn er echter minder fjorden en een dikke ijslaag. Dit dikke ijs komt door het ontbreken van de Golfstroom aan die kant, samen met de sneeuwval die met de winterwinden uit het oosten komt. Het centrale deel van Spitsbergen ligt beschut tegen regen en sneeuw en is dus droger. Hoewel er hier minder ijs is, zijn er nog steeds gletsjers in de valleien tussen de bergen.
De ijsvrije gebieden van Spitsbergen Rendieren behoren tot de vruchtbaarste gebieden van Spitsbergen, waar soorten als rendieren, Poolvossen en verschillende zeevogels (zoals drieteenmeeuwen) te zien zijn. IJsberen zijn ook niet ongewoon in deze gebieden, want Spitsbergen is een van de beste plekken op aarde om deze majestueuze dieren te zien. De vruchtbare gebieden van Spitsbergen zijn de gebieden waar we de meeste trektochten maken, omdat er minder gletsjers zijn en er veel meer wilde dieren te zien zijn.
Afbeelding door Pierre Gallego
Nordaustlandet
Nordaustlandet is met bijna 15.000 vierkante kilometer het op één na grootste eiland van Spitsbergen. Omdat de noordkust noordelijker ligt dan het hoofdeiland, wordt het klimaat beschouwd als hoogarctisch. Net als op Spitsbergen is er ook geen Golfstroom die voor extra warmte zorgt. Om deze redenen is Nordaustlandet 's winters meestal met ijs bedekt en zelfs 's zomers gedeeltelijk (of volledig) bedekt. Het ijs is zo dik dat zelfs schepen met een versterkte romp het eiland in die tijd niet kunnen omvaren.
Toch is het noordelijke deel van dit Spitsbergeneiland meestal ijsvrij door de wind en oceaanstromingen. In het noorden en westen van het eiland zijn steile fjorden te zien. In het oosten en zuiden houdt het ijs het landschap goed verborgen.
Terwijl de begroeiing op Nordaustlandet schaars is, is er een grote verscheidenheid aan wilde dieren. Rendieren en Poolvossen zwerven door het gebied en er zijn broedkolonies zeevogels te zien. Langs de kustlijn kun je zeehonden, walrussen en ijsberen zien. Mensen zijn een van de zeldzaamste dieren op Nordaustlandet, want het eiland heeft slechts een paar geautomatiseerde weerstations. Maar van alle eilanden van Spitsbergen is dit eiland nog steeds een van de populairste voor Arctische reizen vanwege de afgelegen ligging: we zien Nordaustlandet voornamelijk tijdens onze rondreizen om Spitsbergen of reizen naar het noorden van Spitsbergen.
Edgeøya
Dit eiland is met 5.100 vierkante km het op twee na grootste van Spitsbergen. Edgeøya heeft een hoogarctisch klimaat dat wordt beïnvloed door oceaanstromingen uit het oosten, waardoor de zee ten zuiden van het eiland zelfs 's zomers vol ijs ligt. Het eiland bestaat uit horizontaal gelaagd sedimentgesteente, wat zorgt voor een voornamelijk plateaulandschap dat door gletsjers is uitgesneden. Het westen en noorden van het eiland zijn over het algemeen ijsvrij, in tegenstelling tot het oosten, dat dik bedekt is met ijs.
Het is dan ook niet verrassend dat er geen permanente nederzettingen zijn op dit Spitsbergeneiland, hoewel er wel een paar hutten voor wetenschappelijk onderzoek zijn. Er zijn ook overblijfselen van oude hutten van walvis- en walrusjagers die dateren uit het midden van de 16e eeuw, evenals kleine Pomor nederzettingsvoorwerpen.
Edgeøya, wat "randeiland" betekent, herbergt vele platte eilandjes die dienen als vruchtbare broedplaatsen voor ganzen, eenden, alken en verschillende andere zeevogels. De walrus- en zeehondenpopulaties, ooit uitgeput door de jacht, hebben zich hersteld. En om het eiland nog aantrekkelijker te maken, is het een van de beste plekken om rendieren en ijsberen te zien in heel Spitsbergen. Een deel van de aantrekkingskracht van Edgeøya is misschien te danken aan het feit dat het zelden wordt bezocht, maar we hebben het vaak gezien tijdens onze Spitsbergencruises. In feite staat een groot deel van Oost-Svalbard bekend om zijn bijzondere aantrekkingskracht.
Barentsøya
Vanuit het midden van dit ruige eiland strekken gletsjers zich uit in de richting van de zee. Barentsøya is voor bijna de helft vergletsjerd en maakt deel uit van het natuurreservaat Søraust-Svalbard. Tot 1858 dacht men dat Barentsøya deel uitmaakte van Edgeøya, voordat er een kanaal werd ontdekt dat hen scheidde. Het landschap is vulkanisch maar heeft een rijk plantenleven op de toendra, waar een behoorlijke populatie rendieren leeft. De steile kliffen van Barentsøya zijn ook de thuisbasis van kolonies drieteenmeeuwen, die op hun beurt Poolvossen aantrekken, en het eiland dient als een belangrijk migratie- en holengebied voor ijsberen. Barentsøya is vernoemd naar de Nederlandse navigator Willem Barentsz, hoewel hij het eiland zelf nooit heeft gezien.
Kvitøya
Dit Spitsbergeneiland wordt bedekt door een dikke ijskoepel die op sommige plekken meer dan 400 meter dik is - vandaar de bijnaam "Wit eiland". Kvitøya ligt dicht bij de Russische grens en reizigers die het eiland bezoeken, kunnen genieten van het uitzicht op de kolossale ijskap van Kvitøyjøkulen. Hoewel er op Kvitøya niet veel dieren leven, is er op de weinige heldere plekken wel veel wild te zien: Noordse Sternen, roodkeelduikers en ijsberen. Vogels komen naar Kvitøya tijdens het broedseizoen, terwijl er een gezonde populatie walrussen is die het eiland gebruikt als rustplaats.
Bjørnøya
Bjørnøya, vertaald als Bereneiland, is het meest zuidelijke eiland van Spitsbergen en ligt ongeveer halverwege het meest zuidelijke punt van Spitsbergen en het Noorse vasteland. De kust van dit kleine Spitsbergeneiland is dramatisch, met veel kliffen en rotsformaties. De beroemdste van deze formaties is de Perleporten, een indrukwekkende tunnel onder de Kapp Kolihoff.
Bjørnøya heeft door zijn ligging in het midden van de breedtegraad een grote verscheidenheid aan flora en fauna, waaronder vogels die de steile kliffen domineren. Sommige van deze kliffen herbergen zelfs de grootste vogelkolonies in het noordpoolgebied. Zeekoet, Kleine Alk, Drieteenmeeuw en diverse meeuwen behoren tot de soorten die dit eiland hun thuis noemen, om nog maar te zwijgen van de vele baardrobben en Ringelrobben.
Sjuøyane
Onze laatste vermelding is niet één eiland, maar zeven, waardoor het misschien een passend slot is van onze lijst met favoriete zeven Spitsbergen. Sjuøyane, wat vertaald "Zeven Eilanden" betekent, ligt ten noorden van Nordaustlandet en maakt deel uit van het natuurreservaat Noordoost-Svalbard. Deze verafgelegen eilanden staan bekend om hun dicht op elkaar staande planten, kleurrijke Arctische bloemen en opvallende geologische formaties. Naast alken, zeekoeten, meeuwen en papegaaiduikers leven er walrussen, rendieren, poolvossen en af en toe een ijsbeer. Omdat ze slechts 1.024 km van de Noordpool liggen, behoren ze tot de meest noordelijke landmassa's van de planeet.
Afbeelding door Jamie Scherbeijn
Titelfoto door Viviane Declerck