Interview met Antarctische kampeergids Rustyn Mesdag
Poolexpeditiegidsen zijn er in vele vormen. Sommigen zijn tijdelijke seizoensarbeiders die in hun jeugd genieten van de vrijheid van het werk, maar uiteindelijk naar stabieler werk vertrekken, en anderen zijn hardcore buitensportverslaafden die het beroep tot ver na hun veertigste blijven uitoefenen en uiteindelijk vaardigheden en ervaringen vergaren die gemakkelijk te benijden zijn, maar moeilijker te evenaren.
Poolkampeergids Rustyn Mesdag valt in de tweede categorie. Hij groeide op in een van de rijkste en ecologisch meest diverse regio's op aarde: Amerika's Pacific Northwest, de thuisbasis van talloze oerbossen, meerdere actieve vulkanen en geografische wonderen zoals Crater Lake, de Columbia River en de Cascade Mountain Range.
Rustyn leidt al jaren wandelaars, klimmers en bergbeklimmers, zowel op het noordelijk halfrond als in het zuiden. En hoewel hij sinds dit interview relatief nieuw is in zijn werk als poolexpediteur, vertoont hij geen tekenen van stoppen, laat staan de wens om dat te doen.
We zaten samen met Rustyn voor een gesprek dat gemakkelijk uitdraaide op een urenlang gesprek, waarin we meer te weten kwamen over de oorsprong en de avonturen van deze in Amerika geboren, aan de poolstreken gebonden campinggids.
Je bent opgegroeid in het noordwesten van de Verenigde Staten, hebt een gidsenbedrijf en een uitrustingswinkel geopend in Patagonië en leidt nu kampeerexcursies in Antarctica. Vertel ons daar eens over.
Ik ben geboren in Seattle, wat een grote stad is maar met veel grote bergketens in de buurt, en ik heb daar het grootste deel van mijn jeugd doorgebracht. Ik heb ook het grootste deel van mijn tienerjaren in Oregon doorgebracht en omdat mijn ouders Nederlands zijn, ben ik Nederlands en Engels sprekend opgegroeid.
Oregon en Washington staan bekend om hun geweldige rivieren, bossen en bergen, dus ik raakte al op jonge leeftijd vertrouwd met het buitenleven. Als twintiger werd ik een paar jaar klimgids op Mount Rainier, een actieve stratovulkaan die ongeveer 4.400 meter boven zeeniveau uitsteekt in de Cascade Mountains.
Het was dus eigenlijk niet zo'n grote sprong toen een van mijn vrienden uit Oregon en ik in 2004 besloten om ons eigen gidsenbureau, verhuurcentrum en hostel in Patagonië te openen. We doen daar tochten tot 15 dagen, we verhuren ook uitrusting en hebben een hostel.
Was het je geboorteplaats die je aantrok tot het buitenleven?
Eerlijk gezegd was het de uitrusting.
Alle coole klim- en outdoorspullen wekten echt mijn interesse en dat leidde me naar goede rugzakken en tenten en wandeluitrusting. Ik weet nog dat mijn broer de eerste Gore-Tex jas uit het topsegment van onze groep kreeg en we allemaal gek werden. We waren er helemaal weg van.
Maar na meer dan 15 jaar ons eigen gidsenbedrijf in Chili te hebben gerund, hadden mijn partner en ik het hele gebeuren zo'n beetje onder de knie. Het was tijd voor een nieuwe uitdaging. Het toeval wilde dat rond die tijd twee poolduikgidsen van Oceanwide Expeditions naar een van onze lezingen kwamen. En niet lang daarna vroegen ze me of ik op Antarctica wilde werken.
Ik was in 2006 al eens op Antarctica geweest, maar eerlijk gezegd leek het aanbod te mooi om waar te zijn. De volgende ochtend kreeg ik echter een e-mail van Oceanwide's field operations manager waarin hij me uitnodigde voor een expeditie. Drie jaar later ben ik hier.
Dus je maakte je eerste reis naar Antarctica datzelfde seizoen?
Ja, een paar maanden later. Daarna werd ik uitgenodigd voor nog twee reizen voordat ik Antarctica verliet. Tegen het einde van dat seizoen werd ik ook uitgenodigd voor de Noordpool.
Voldeed je Antarctica-ervaring aan de verwachtingen?
Het voldeed meer dan aan mijn verwachtingen. De ontmoetingen met dieren daar zijn geweldig. Hoezeer ik ook van het alpiene aspect van het hoge noorden hou, op Antarctica heb ik ervaringen opgedaan die ik nergens anders heb meegemaakt - intieme momenten met bultruggen, pinguïns, babyzeehonden. Momenten waarop je elkaar echt erkent.
Elke keer als ik naar Antarctica ga, vind ik het geweldig. Ik vind het geweldig.
Heb je favoriete plekken voor jezelf of voor de passagiers?
Natuurlijk zijn er de grote plaatsen die iedereen wil zien: Paradise Bay, Lemaire Channel, Neko Harbor. Maar soms moeten we van onze plannen afwijken als de omstandigheden niet veilig zijn en doen we uiteindelijk dingen die nog beter blijken te zijn dan onze oorspronkelijke route.
Iedereen is echt enthousiast als dat gebeurt en dat is wat een goede expeditieleider of gids maakt. Dat vermogen om snel te denken en mee te gaan met de stoten is van onschatbare waarde.
Als wat voor soort expeditiegids zie jij jezelf?
Veel van onze gidsen zijn verbazingwekkend goed opgeleide experts op een bepaald gebied van de wetenschap. Het zijn biologen, geologen of glaciologen, maar ze zijn hun carrière niet noodzakelijk begonnen in het avontuurlijke toerisme. Zij studeerden iets serieus terwijl ik rondrende in de bergen.
En dan zijn er andere gidsen, zoals ikzelf, die geen expert zijn op één bepaald gebied, maar die over de hele wereld gids zijn geweest in allerlei verschillende functies. Ik ben al meer dan 25 jaar gids en nu leer ik de wetenschap achter Antarctica en de poolgebieden. Ik hou van gidsen, maar ik heb het geluk om met deze echte experts te werken.
Er zijn heel veel studenten en twintigers die supergemotiveerd en fysiek fit zijn en het prima vinden om blut te zijn en in hun auto te wonen. Ze doen dit zodat ze hun droombaan in de bergen kunnen behouden.
Maar ergens rond hun dertigste krijgen deze mensen een "echte" baan en verlangen ze naar iets meer comfort dan een leven in een VW-bus. Maar als ze voorbij dat punt komen en als ze blijven gidsen en waardevolle ervaring opdoen, worden ze echt waardevol. En als ze op hun veertigste en vijftigste levenslange gidsen worden, hebben ze ook veel perspectief. De outdoorindustrie heeft deze mensen nodig, de mensen die er altijd al geweest lijken te zijn.
Dat ben ik. Ik heb het uitgehouden, ik ben door die onzichtbare muur heen gekomen en nu heb ik jarenlange praktijkervaring als gids. En ik moet toegeven dat ik dit waarschijnlijk voor altijd zal blijven doen.
Het klinkt alsof je meer Team Antarctica bent dan Arctica.
Dat klopt. Ik ben op één expeditie in het noordpoolgebied geweest en ik vond het leuk, maar het noordpoolgebied voelt voor mij iets toegankelijker. Als ik op Antarctica ben, voelt het alsof ik op de maan ben. Ik heb het gevoel dat we daar niet zouden moeten zijn, alsof we heel ver weg zijn.
Dat vind ik persoonlijk spannender.
De meeste gidsen met wie ik praat zeggen hetzelfde: het eerste poolgebied waar ze werkten werd hun favoriet, dus misschien is het een soort "eerste liefde". Ik hou wel van het noordpoolgebied. Maar ik heb daar een paar dingen moeten leren, zoals hoe je een ijsbeer in de sneeuw kunt herkennen.
Hoe herken je een ijsbeer in de sneeuw?
Kijk naar de gele vlek van mayonaise.
Is dat iets Nederlands? We kennen hun liefde voor mayonaise...
Zo heeft een van onze expeditieleiders, Ali Liddle, het me eigenlijk uitgelegd. Ijsberen zijn altijd een beetje geel tegen het heldere wit van de sneeuw. Dus als we dat bolletje mayonaise in de verte zien, weten we dat het een beer is.
Ijsberen zijn een echte bedreiging in het noordpoolgebied, dus we houden ze goed in de gaten en dragen grote geweren. Dit is ook de reden waarom we niet kamperen in het noordpoolgebied, alleen op Antarctica.
Voor nieuwe lezers, kun je ons iets vertellen over kamperen op Antarctica?
We nemen 30 gasten mee en slapen een nacht op het ijs. Het schip vaart op korte afstand en we hebben een rustige nacht met niets om ons heen behalve het ruwe Antarctica. Het is fantastisch.
We geven elke gast een droge tas met daarin hun kampeeruitrusting. De kit bestaat uit twee slaapmatjes, twee slaapzakken en een katoenen liner. De gidsen brengen alle spullen mee om het kamp voor te bereiden en wij laten de passagiers zien hoe ze hun slaapschepen moeten opzetten. We hebben zelfs een korte video (hieronder) gemaakt voor mensen die overwegen om met ons te gaan kamperen.
Het leuke van poolkamperen is dat de gasten er gewoon kunnen zijn. Het grootste deel van de reis gaan ze hier en daar heen, doen mee aan alle verschillende activiteiten, zoeken naar wilde dieren, maken foto's. Maar bij poolkamperen kun je gewoon blijven hangen. Maar bij poolkamperen kun je gewoon rondhangen en alles in je opnemen.
Gasten kunnen rondlopen binnen de veiligheidszone, zitten en mediteren over de omgeving, op zoek gaan naar wilde dieren of een praatje maken met andere passagiers. Sommige mensen blijven de hele nacht op.
Ondertussen houden jij en de andere gids toezicht?
We kamperen met iedereen en letten er altijd op dat de omstandigheden veilig zijn en dat de regels duidelijk zijn. We moeten de Antarctische omgeving ook respecteren, dus het is altijd belangrijk dat we het gebied precies zo achterlaten als we het hebben aangetroffen.
Laatste vraag: Wat is de meest bijzondere ervaring die je hebt gehad tijdens het kamperen op Antarctica?
Er zijn een paar heel bijzondere ontmoetingen met dieren geweest en een paar spannende momenten met betrekking tot ruwe oceaanomstandigheden. Maar er was één ding dat gebeurde en tot op de dag van vandaag heb ik er geen verklaring voor gevonden. Ik heb contact opgenomen met andere gidsen, bergbeklimmers en geologen over deze gebeurtenis, maar niemand heeft me kunnen vertellen wat het is.
Het is bijna raar om erover te praten...
Dan is het zeker goed. Ga alsjeblieft verder.
We kampeerden bij Kerr Point, een typische kampeerplek in Antarctica. Er is een klif in de buurt met hangende gletsjers, en er vallen voortdurend lawines vanaf. Ze klinken heel dichtbij, deze grote lawines en ijsvallen, maar ze zijn in werkelijkheid verder weg dan ze lijken en ze zijn volkomen veilig.
Dus we kamperen daar op een nacht laat in het seizoen, en het is echt donker. Alleen sterren, geen zichtbare maan. Rond drie uur 's nachts hoor ik het gekraak van een nieuwe ijsval.
Ik kijk omhoog en zie de verschillende grijze contrasten tussen lucht, klif en berg. Als het ijs valt, zie ik het donkere watervaleffect. Maar wanneer het ijs de voet van de berg raakt, wordt de hele explosieve sneeuwwolk gloeiend groen.
Net glowstickgroen, maar dan iets zachter.
Maar omdat ik half slaap en het midden in de nacht is, denk ik er niet veel bij na. Dan twintig minuten later, op dezelfde klif, is er weer een ijsval. En als ik weer omhoog kijk, zie ik hetzelfde groene licht in de sneeuwwolk.
Bijna als fosfor.
Precies. Er was geen licht van achteren, geen flitsen of vonken of wat dan ook in de wolk. Gewoon een groen licht dat een paar volle seconden duurde. Niemand aan wie ik het heb gevraagd - en ik heb het aan veel mensen gevraagd - heeft me een goede verklaring kunnen geven voor wat het geweest zou kunnen zijn.
Maar wat het ook was, het was groot en mooi en ongelooflijk.
Je zou het een naam moeten geven voordat iemand anders dat doet, voor het geval het echt onontdekt is. Rustyn's Wolk, misschien?
Wat dacht je van het Mesdag fenomeen?
Ik denk dat we een titel hebben gevonden voor dit interview.
Dat denk ik ook.