Naam: Muskusos (Ovibos moschatus)
Lengte: 1.5 meter (schouderhoogte)
Gewicht: 285 kg gemiddeld
Verspreidingsgebied: noordpoolgebied
Beschermingsstatus: Niet bedreigd
Dieet: Gras, wilgen, korstmossen, mos
Uiterlijk: Zwart, grijs, bruin, erg zelden wit
Hoe jagen Muskusossen?
Muskusossen verplaatsen zich met de seizoenen en zoeken gebieden op waar weinig sneeuw is zodat ze minder energie nodig hebben om zich een weg naar de planten te graven.
Zijn Muskusossen sociaal?
Muskusossen leven in kuddes. In de winter variëren de kuddes in grootte van 12 tot 24 leden. In de zomer spreiden de kuddes zich meer uit en worden de kuddes minder groot, van 8 tot 20 leden.
Muskusossen hebben twee te onderscheiden hiërarchieën - één voor de mannelijke en één voor de vrouwelijke dieren. Ze verdedigen geen territorium maar markeren hun spoor wel met geurmarkeringen die worden uitgescheiden uit de pre-orbitale klieren, via de spleten onder hun ogen.
De dominante ossen in de hiërarchie krijgen de eerste keuze in bij de voedselkeuze. Ze jagen concurrenten weg door te brullen, op de grond te stampen, door hun kop lager te houden en door aanvallende bewegingen te maken.
Mannetjes tonen verder hun dominantie over mannetjes die lager in de hiërarchie staan door hen als vrouwtjesdieren te behandelen - naar hen te stampen zoals ze soms met vrouwtjesdieren doen tijdens het paarseizoen en soms zelfs te doen alsof ze hen bestijgen.
Wanneer ze zich bedreigd voelen vormen Muskusossen een verdedigende cirkel, met de hoorns naar buiten gericht als een eerste verdedigingslinie.
Hoe snel kunnen Muskusossen bewegen?
Muskusossen kunnen snelheden tot 60 km per uur halen.
Hoe planten Muskusossen zich voort?
Vrouwtjesdieren zijn geslachtsrijp rond de leeftijd van 3 jaar, mannetjes wanneer ze 5 jaar zijn.
Het paarseizoen vangt begin juli aan. Mannetjes raken geregeld met elkaar in de clinch door naar elkaar te chargeren en met hun koppen tegen elkaar te rammen tot een van de twee het opgeeft. De winnaar vormt een harem van ongeveer 6 vrouwelijke dieren, de verliezer vertrekt met een kleine kudde oudere en niet-dominante mannetjes (en keren terug naar een grotere kudde indien bedreigd door vijanden).
De dominante mannetjes bewaken hun vrouwelijke harem zoals een herder zijn schapen bewaakt, ervoor zorgend dat geen enkel vrouwtje kan ontsnappen. Ze stampen het vrouwtje met hun voorpoten om hen te kalmeren voor ze hen bestijgen.
De harems en mannelijke vrijgezellen zullen opnieuw samenkomen rond het einde van de zomer om opnieuw een grote kudde te vormen.
Wanneer de vrouwtjes drachtig zijn nemen de vrouwelijke dieren de macht in de groep over, ze worden agressief en nemen de beslissingen over hoe ver de kudde elke dag mag gaan om te grazen. De draagtijd is ongeveer 8½ maand, de kalveren worden geboren tussen begin april en eind juni.
Slechts enkele uren nadat ze geboren zijn kunnen de kalveren al meelopen met de kudde. Ze zullen gedurende 2 maanden op moedermelk leven en worden langzaam gespeend terwijl ze zichzelf leren voeden.
Hoe oud worden Muskusossen?
Muskusossen leven zo’n 20 jaar in het wild.
Hoeveel Muskusossen zijn er?
Schattingen lopen uiteen van 80.000 tot 125.000.
Hebben Muskusossen natuurlijke vijanden?
De belangrijkste vijand voor Muskusossen is de Poolwolf, die neemt de helft van alle door dieren gedode Muskusossen voor zijn rekening. Grizzlyberen en IJsberen vallen ook Muskusossen aan, vooral jongere en oudere dieren.
7 Interessante weetjes over Muskusossen
- Muskusossen kregen hun naam omwille van de sterke geur die mannetjesdieren verspreiden tijdens het paarseizoen.
- Muskusossen hebben 2 lagen pels - de buitenste laag (zogenaamde ‘dekharen’) en de binnenste laag kortere haren, ‘qiviut’ genaamd, die voor het zomerseizoen uitvallen.
- De onderlaag kan gebruikt worden om een soort wol te spinnen die 8 keer warmer is dan schapenwol - een van de warmste natuurlijke vezels ter wereld.
- Muskusossen en Kariboes/ Rendieren zijn de enige gehoefde dieren in het noordpoolgebied die het einde van het Pleistoceen-tijdperk overleefd hebben, zo’n 10.000 jaar geleden.
- Muskusossen hebben een luchtzak tussen hun schedel en hun brein zodat de mannetjes hun hersenen niet beschadigen tijdens de paringsstrijd.
- Muskusossen stierven uit in de noordelijke gebieden van Noord-Amerika op het einde van de 19e eeuw. De soort werd geherintroduceerd door in 1930 34 Muskusossen over te brengen uit Groenland.
- Muskusossen zijn nauwer verwant aan geiten en schapen dan aan andere diersoorten.
