HDS04-23, reisverslag, Noord-Spitsbergen, Op zoek naar ijsberen en pakijs

Als we aankomen aan de kade in Longyearbyen, begint ons avontuur meteen met een Zodiac-tocht! Hondius, ons transportmiddel en thuis voor de komende zeven dagen, ligt voor anker in de fjord. In een kille wind trekken we voor het eerst onze reddingsvesten aan en stappen we in de Zodiacs voor de transfer naar het schip. Onze bagage is al aan boord en we worden begroet door het enthousiaste personeel voordat we naar onze hutten worden gebracht.

Eenmaal gesetteld, verzamelen we allemaal in de observatielounge voor een verplichte veiligheidsoefening van onze Chief Officer, Matei, met een evacuatieoefening die eindigt naast ons aangewezen reddingsbootstation. Daarna krijgen we een eerste briefing van de Deputy Hotel Manager, Alfredo, voordat onze Expedition Team Leader, Sara, haar multi-getalenteerde team uitnodigt om zich aan ons voor te stellen. Sara geeft ons dan een overzicht van het cruiseschema en enkele belangrijke veiligheidsaspecten. Dan gaat het naar de eetzaal voor onze eerste kennismaking met het uitstekende eten aan boord, waar we enkele medereizigers en leden van het expeditieteam ontmoeten die met ons mee dineren. Daarna is er geen houden meer aan, want we gaan naar dek 3 om onze essentiële muckboots te laten aanmeten. Uiteindelijk gaan we moe maar opgewonden naar bed. Ons avontuur is begonnen!

S Ochtends vroeg gaan we nog steeds noordwaarts in het Nationaal Park Noordwest-Spitsbergen nadat we gisteravond vanuit Longyearbyen zijn vertrokken. Al snel draaien we naar het oosten, naar Magdalenefjorden en onze eerste bestemming van de reis. Terwijl het ongelooflijke landschap ons omringt, komen we allemaal samen in de lounge voor de belangrijke AECO-, Zodiac- en ijsbeerveiligheidsbriefings. Deze briefings houden ons veilig en zorgen er ook voor dat we nog meer uitkijken naar de plaatsen die we gaan bezoeken.

Zodra de briefings zijn afgerond, gaan we meteen aan de slag met een korte Zodiac cruise naar Gullybukta halverwege de ochtend. We zien een boerende, scheten latende, stinkende stapel slapende Walrussen op het strand bij de ingang van de kleine baai aan de zuidkant van de fjord. Vergezeld door Noordse Sternen, Zwarte Zeekoeten en eidereenden is het een perfecte kleine introductie tot het prachtige Spitsbergen, de Zodiac-operaties en de ongelooflijke bezienswaardigheden waar we de hele reis van zullen genieten.

Na een goede lunch gaan we weer op pad voor onze eerste volle middag met een gedeelde landing / Zodiac cruise bij Gravneset en de prachtige gletsjer van Wagonwaybreen. Aan land worden we getrakteerd op een mooie wandeling, waarbij we de agressieve Noordse Sternen ontwijken die zich op de kiezelrug vestigen om te broeden. We genieten van enkele momenten van zelfreflectie als we over het kleine hek naar de plek van 130 walvisvaardersgraven staren en ons afvragen hoe ongelooflijk zwaar het leven was van de 17e-eeuwse walvisvaarders die op deze afgelegen plek begraven liggen. De Zodiac cruise brengt ons dieper de fjord in, langs een mooie selectie van wilde dieren, van rustende Gewone Zeehonden, neergestreken op hun rotsen in de klassieke 'banaan' houding, tot een uitstekende gemengde zwerm van Eideren en Koningseideren - een uitstekend totaal van 41 Koningen is een geweldige aggregatie en zingende Sneeuwgorzen, gelijkmatig verspreid langs de hellingen, in de hoop een partner aan te trekken.

Na een fantastisch uitzicht op de gletsjer en een aantal prachtig gedraaide ijsbergvormen diep in de fjord, gaan we tevreden terug naar het schip voor nog een uitgebreide maaltijd en om ons te koesteren in de herinnering aan een aantal prachtige bezienswaardigheden op onze eerste volledige dag. Het is echter nog niet voorbij, want na het diner vervolgen we onze weg noordwaarts naar onze volgende bestemming en de verleidelijke belofte van de ijsrand. We genieten van enkele vlakke, glasheldere zeeën in het glorieuze avondlicht, de hele tijd omringd door duizenden Kleine Alken en Brunnich's Zeekoeten die rondvliegen en ook het beste maken van de fantastische avond.

We ontwaken ten noorden van de Smeerenburgfjord en varen naar het schiereiland Smeerenburg bij Amsterdamøya. Kapitein Toni positioneert Hondius net tussen Amsterdamøya en Danskøya. De activiteit van deze ochtend is een gedeelde Zodiac cruise en een landing bij Smeerenburg.

De tocht voert ons langs de Virgohamna, waar we historische overblijfselen vinden van de verschillende pogingen om de Noordpool te bereiken. De belangrijkste, maar ook meest tragische, was de poging van Salomon August Andreé, Knut Frænkel en Nils Strindberg met een ballon. Ze kwamen allemaal om op Kvitøya, nadat hun ballon was neergestort in het pakijs.

We horen ook verhalen over Walter Wellmann, net nu we langs overblijfselen uit die tijd komen. Er liggen veel gewone zeehonden op de rotsen, die eruitzien als bananen, en sommigen van ons hebben het geluk om tijdens de tocht een Dwergvinvis te zien. We gaan aan wal bij Smeerenburg, wat 'blubberstad' betekent. Ongeveer 20 bruine en blubberige Walrussen liggen te snoozen aan de oostkant van het schiereiland en we krijgen de kans om ze te observeren en te fotograferen terwijl ze gapen, rollen en zich krabben. Er is niet veel actie terwijl ze hun mosselen verteren.

Als we ons omdraaien, zien we veel Noordse Sternen paren, omdat hun broedseizoen net is begonnen. Natuurlijk is deze plek vooral bekend als een van de grootste walvisstations aan land in de 17e eeuw. Vanaf 1616 bouwden de voornamelijk Nederlandse walvisvaarders stevige huizen en ovens voor het koken van de blubber die uit de walvissen wordt gehaald. We lopen langs de lijn van de ovens en zijn echt verbaasd over de goede staat van sommige van de 400 jaar oude blubberovens.

Tijdens de wandeling langs de kustlijn rapen we ook veel plastic op. Voornamelijk visgerelateerd afval zoals netten, boeien en stukken plastic doos. Dit is erg gevaarlijk voor de vogels en andere dieren, vertelt Sara in de recap: "Ze eten dit op en sterven van de honger". Na een goed gevulde ochtend keren we terug naar het schip en genieten we van de lunch.

Het schip vaart verder naar het noorden. Net ten noorden van de Smeerenburgfjord verschijnen de eilanden Klovningen en Ytre & Indre Norskya. Hondius positioneert zich tussen deze drie eilanden en we maken samen een lange Zodiac cruise. Er zijn overal vogels: Zwarte Zeekoeten, Papegaaiduikers, Noordse Sternen, Eidereenden en Brandgansen. Sommigen van ons hebben het geluk om twee Baardrobben te zien, waarvan er één zingt om een vrouwtje aan te trekken! Anderen kunnen getuige zijn van een Grote Burgemeester die probeert een schulp heelhuids op te eten. De meeuw spartelt 15 minuten lang tegen, maar slaagt er dan toch in om de maaltijd op te eten. Na 2 - 2,5 uur varen zijn we blij om terug te zijn op het schip en te genieten van een warme kop koffie. In de samenvatting vertelt Sara ons dat we over ongeveer een uur in het pakijs zullen zijn en dat we vanavond ook de 80° N zullen oversteken.

Na het eten haasten we ons om naar buiten te gaan op de boeg of naar de brug. Het ijs is fantastisch en kapitein Toni navigeert Hondius er veilig doorheen. Om 20:40 steken we de 80° over en kapitein Toni doet zelf de aankondiging. Velen van ons zijn met dit doel naar het noorden gekomen en er staan veel blije gezichten op de brug. Eens kijken wat er nu gaat gebeuren.

De Hondius vertrekt vol verwachting van de kust van Spitsbergen naar het drijfijs. De meest gretigen onder ons, versierd met verrekijkers en camera's, staan voor het ontbijt langs de verschansingen van het schip in de hoop als eerste een ijsbeer te zien. Het ontbijt is vrij snel verorberd omdat we allemaal naar buiten willen om te genieten van de verbluffende uitgestrektheid van een zeegezicht dat helemaal bezaaid is met ijsstromen. Talloze interessante asymmetrische witte vormen tegen de steeds veranderende donkere loodjes. Het is een hypnotiserende ervaring om naar dit visuele festijn te staren. In de uiterste verte naar het zuiden zijn de bergen getint met een flauw vleugje oranje. Fotograferen is de ochtendprioriteit te midden van het zachte geronk van de scheepsmotoren, onderbroken door het constante geklik van de sluiters van de camera's. Het eerste teken van leven op het ijs... Een kleine Zadelrob. In de uren daarna, terwijl we heen en weer varen over het ijs, zien we er nog drie op afstand en een Dwergvinvis.

Om 10 uur begint het lezingenprogramma, met Pelin die een meesterlijke presentatie vol feiten geeft over het noordpoolgebied. Haar energie en enthousiasme boeien ons allemaal terwijl ze een stortvloed aan informatie geeft die zorgvuldig is gestructureerd en gemakkelijk te verteren is. Het is geweldig... Een masterclass lezingenpresentatie. Daarna volgt Marco met een krachtig weergegeven uitleg over zee-ijs terwijl we er doorheen slingeren. Als hij het over ijs wilde hebben, kon hij dat nergens beter doen dan op een expeditieschip dat er doorheen glijdt. Hij slaagt in de moeilijke taak om grafieken begrijpelijk en interessant te maken. Deze presentaties waren zeer leerzaam en we zitten... 'te kijken, te zien, te denken, te luisteren, te horen, te begrijpen' terwijl we Bills advies opvolgen over hoe we het beste uit de Oceanwide-reis kunnen halen.

Weer een pauze voor de lunch ... weer een verleidelijke vertoning van onze chef-kok Ralf van voedsel van hoge kwaliteit, bereid om zelfs de meest gedisciplineerden onder ons te verleiden! Het is maar goed dat er geen weegtoestellen aan boord zijn!!! Hondius blijft zijn zoekpatroon door het ijs volgen, hoewel we niet veel verwachten van een berenwaarneming, aangezien de ijsschotsen in dit gebied dunner en meer verspreid zijn.

S Middags begint het lezingenprogramma met Charlotte die ons inlicht met haar uitgebreide kennis over walvissen. We hebben allemaal veel baat bij de breedte en ervaring van dit diverse gidsteam. Een reis op Hondius is niet alleen avontuurlijk en leuk, maar ook zeer informatief. Daarna volgt Sarah met haar prachtig geïllustreerde presentatie over ijsberen. Weinigen van ons hebben beseft hoe complex deze wezens zijn tot deze lezing. Sarah laat duidelijk zien hoe extreem geïsoleerd de beren zijn als ze over het ijs zwerven en hoe super aangepast ze zijn om te overleven in deze bevroren uitgestrektheid.

Claudio's verbazingwekkende verhaal over de indrukwekkende vos die 4500 km van de bevroren oceaan overstak van Spitsbergen 1 maart naar Canada 4 juli 2018 was voor de meesten van ons het hoogtepunt van de recap talks voor het diner.

BBQ op het achterdek is een gedempte aangelegenheid, dan na in de drukke lounge is er veel opwinding bij de kreet 'WHALE' toen Bill een Dwergvinvis zag opduiken aan bakboord 200 meter van Hondius om 21.30 uur.

Een andere interessante waarneming volgt kort daarna om 22.00 uur als Hondius zijn koers wijzigt om ons een uitstekend fotomoment te geven van een Baardrob die op een kleine ijsstroom rust. We denken allemaal dat de dag wat betreft waarnemingen erop zit, totdat... BINGO! Om 23.15 uur kondigt onze expeditieleider Sarah opgewonden aan dat er een kleine beer is gezien aan de kust bij Hamiltonbukta bij de ingang van Raudfjorden. We grijpen allemaal camera's en verrekijkers en haasten ons naar het buitendek. We blijven op deze locatie observeren tot 12.30 uur, dan vaart Hondius de open zee op en kunnen we ons allemaal ontspannen en terugtrekken voor de nacht.

Terwijl de dag zich ontvouwt, bevind je je midden in een boeiend Arctisch avontuur. Het expeditieteam blijft zoeken naar ijsberen te midden van het veranderende pakijs, waar open water je omringt. De mist maakt de zoektocht extra uitdagend, maar het team blijft waakzaam en speurt de omgeving af naar tekenen van deze majestueuze wezens. Te midden van het ijzige landschap wacht ons een heerlijke verrassing. Een jonge Ringelrob rust uit op het ijs, zijn slanke vorm past harmonieus in de omgeving. Zijn aanwezigheid biedt een glimp van de diversiteit aan wilde dieren die het Noordpoolgebied hun thuis noemen. Kort daarna vliegt een Ivoormeeuw sierlijk rond het schip, zijn maagdelijk witte veren steken prachtig af tegen de Arctische achtergrond. Naarmate de dag vordert, krijgen we de kans om verhelderende lezingen van het expeditieteam bij te wonen. Andrew geeft inzicht in het belang van wildlife fotografie, zodat je de kracht van het vastleggen en documenteren van de natuurlijke wonderen van het Noordpoolgebied kunt waarderen. Bill verdiept zich in het sombere onderwerp van dood en verderf in het Noordpoolgebied en werpt een licht op het verleden van de walvisvaart.

Na de boeiende lezingen wacht ons een heerlijke lunch die onze zintuigen verwent en ons een aangenaam slaperig gevoel geeft. We trekken ons terug voor een dutje, waarbij het rustgevende ritme van de scheepsbewegingen ons in een vredige slaap sust. Terwijl de namiddag vordert, wordt onze dorst naar kennis verder gelest. Adam deelt zijn kennis over de Last Polar Explorer, waardoor we ondergedompeld worden in de rijke geschiedenis van de Arctische exploratie. Claudio's lezing over klimaatverandering maakt ons bewust van de dringende milieuproblemen die het Noordpoolgebied treffen en benadrukt het belang van natuurbehoud. Om 15.00 uur verrast Sara ons met een heerlijke traktatie: rum en warme chocolademelk op de boeg, zodat we van het moment kunnen genieten terwijl we ondergedompeld worden in de adembenemende schoonheid van het Noordpoolijs. Als de dag ten einde loopt, wordt het diner geserveerd en met tevreden buiken vaart het schip langzaam naar het zuiden, op weg terug naar Spitsbergen, op tijd voor de geplande landing morgen.

Na twee dagen in het ijs zijn we blij om weer land onder onze voeten te voelen. Onze ochtendactiviteit wordt opgesplitst. De helft van ons woont een lezing bij met Esther om meer te leren over de geschiedenis van Spitsbergen, terwijl de andere helft van ons een landing maakt op Signehamna, en dan wisselen we natuurlijk.

Aan land in Signehamna fungeren onze expeditiebegeleiders als bakens die ons duidelijk maken welk pad veilig is om te nemen. Op ons pad komen we culturele overblijfselen tegen van twee weerstations uit de jaren 1940 die een rol hebben gespeeld in de Tweede Wereldoorlog. Het was namelijk in 1941 dat de Duitsers het eerste station oprichtten en zo dagelijks informatie over het weer naar huis konden sturen, wat hen een voordeel gaf in de oorlog. Een paar paarse vlekken op de grond trekken onze aandacht en tot onze vreugde zien we de eerste paarse saxifrage van dit jaar bloeien.

Na een heerlijke lunch is het tijd om weer op pad te gaan. Onze tweede activiteit is een gesplitste landing en Zodiac cruise in 14. Julibukta. Julibukta, genoemd door Prins Albert van Monaco naar de Franse nationale feestdag. Zowel vanaf de wal als vanaf de Zodiac cruise krijgen we panoramische uitzichten op de kolossale gletsjer 14. Julibukta. Julibreen. Op een ijsberg ervoor poseren tientallen drieteenmeeuwen voor honderden foto's. Maar dat zijn niet de enige vogels die we zien. Terwijl we langs de kust varen, observeren we een kolonie Brünnich's Zeekoeten, die nestelen op smalle richels, zo smal dat ze een enkele rij vormen op het nest, hun rug naar ons toe draaiend, wat dient als bescherming tegen roofdieren uit de omgeving. Daarnaast zien we een paar papegaaiduikers, onmiskenbaar door hun kleurrijke snavels en gezichten.

Zoals gewoonlijk verzamelen we iets na 18.00 uur in de observatielounge. Sara licht ons in over de plannen voor morgen en de expeditieteams houden een samenvatting en beantwoorden enkele van onze vragen uit de vragenbus.

Onze laatste dag in Spitsbergen begint met een vroeg telefoontje van onze expeditieleider Sara. Na een snel en heerlijk ontbijt vertrekken we naar St Jonsfjorden. De helft van ons landt in Gjertsenodden om de benen te strekken met snelle en middellange wandelopties, terwijl de rest van ons een anderhalf uur durende Zodiac cruise maakt in de buurt van de Gaffelbreen gletsjer. Het voelt geweldig om naar een hoger punt te wandelen en te genieten van het prachtige uitzicht op de St Jonsfjorden. We krijgen ook een aantal spannende waarnemingen: een Alpensneeuwhoen en een poolvos die op de oever foerageren! Onze gidsen zorgden ervoor dat we in een hechte groep bleven voor het geval er een Ijsbeer op ons af zou komen! Degenen onder ons die deelnamen aan de Zodiac cruise waren erg blij Koningseideren te zien en te fotograferen. Wat een genot om deze kleurrijke vogels in hun element te zien!

Na nog een heerlijke maaltijd aan boord gaan we voor onze laatste expeditie aan land in Spitsbergen. We landen in Poolepynten, in Prins Karls Forland, een smal lang eiland in West-Spitsbergen. Hoogtepunt van de landing zijn de Walrussen. Deze reusachtige gentles houden ervan om tijdens de zomermaanden op dit strand rond te trekken. We kunnen hun gedrag op het land maar ook in het water observeren. Twee grote Walrussen komen langzaam voor onze ogen uit het water. Wat een spektakel om te zien! Maar je moet toegeven dat ze een behoorlijk sterke geur hebben. Na een uur walrussen kijken, nemen we met tegenzin onze zodiac terug naar Hondius. Tijd om ons klaar te maken voor de afscheidscocktail van de kapitein.

Koen was een diavoorstelling aan het voorbereiden voor ons allemaal en vanavond is de avond dat hij die met ons deelt. Het is een prachtige weergave van alles wat we de afgelopen week hebben gezien en meegemaakt. Het geeft ons een emotioneel en nostalgisch gevoel en vat echt alle pracht van deze reis samen. Bedankt Koen! Na de diavoorstelling gaan we naar de eetzaal om te genieten van het laatste viergangendiner dat de chefs voor ons hebben samengesteld. Een heerlijk einde van onze Spitsbergen Expeditie!

Nou, de laatste dag is aangebroken. Onze tassen worden ingepakt en voor de deur gezet zodat het personeel ze kan ophalen. Na het ontbijt om 09.00 uur gaan we van boord en nemen we afscheid van Sara en haar hele team. We kunnen ze niet genoeg bedanken voor al hun kennis en begeleiding tijdens deze reis. We komen terug!